Jesteś nałogowym palaczem od wielu lat? Wielokrotnie próbowałeś skończyć ze swoim uzależnieniem, ale bez skutku? Nie potrafisz wyobrazić sobie dnia bez zapalenia fajki? Czas najwyższy zbadać swoje płuca! Odważ się sprawdzić, w jakim są one stanie! Podkarpacki NFZ organizuje i zaprasza na bezpłatne badania smokerlyzerem! Już jutro, w środę, 5 kwietnia w godzinach od 10:00 do 13:00 w siedzibie NFZ w Rzeszowie przy ul. Zamkowej 8, każda osoba paląca i narażona na bierne palenie tytoniu będzie mogła skorzystać z bezpłatnego badania.
Polega ono na pomiarze tlenku węgla w wydychanym powietrzu. Jest krótkie, bezbolesne i często wykorzystywane przez personel medyczny w programach leczenia zespołu uzależnienia od tytoniu oraz w badaniach naukowych. Wszystkim chętnym Eksperci z zakresu Zdrowia Publicznego, Oddziału Epidemiologii i Promocji Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rzeszowie podpowiedzą jak skutecznie zerwać z nałogiem.
Palenie tytoniu zabija na świecie ponad siedem milionów ludzi rocznie. 900 tysięcy to bierni palacze. To dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). W Polsce co czwarty nastolatek pali e-papierosy, 30% uczniów w wieku od 15 do 19 lat regularnie pali elektroniczne papierosy. Co czwarty nieletni palacz czuje się uzależniony. To dane Rzecznika Praw Dziecka.
Na temat szkodliwości palenia papierosów dla zdrowia powiedziano i napisano już chyba wszystko, a na opakowaniach papierosów nawet to sugestywnie pokazano. Jednak pomimo tej powszechnej świadomości odsetek palących osób w polskiej populacji jest wciąż bardzo wysoki. Codziennie pali blisko 29 proc. mężczyzn oraz 17 proc. kobiet w wieku 15 lat i więcej. I choć od lat 90. obserwuje się w Polsce tendencję spadkową w rozpowszechnieniu nałogu tytoniowego, to jednak wiele nam jeszcze brakuje do krajów bardziej zaawansowanych cywilizacyjnie, jak np. Szwecja, gdzie pali już tylko 9-10 proc. mężczyzn i kobiet.
Skoro ostrzeżenia na temat licznych negatywnych skutków zdrowotnych palenia nie stanowią dla znacznej części palaczy wystarczająco silnej motywacji do porzucenia nałogu, to co może ich do tego skłonić? Być może konkretny argument finansowy.
Konsumując jedną paczkę papierosów dziennie palacz wydaje blisko 500 zł miesięcznie. W skali roku daje to już prawie 6 tys. zł. Po dziesięciu latach palenia stawka rośnie do 60 tys. zł. Po 20 latach wydatki na zakup papierosów sięgają już blisko 120 tys., a po pięćdziesięciu latach rosną do astronomicznej kwoty 300 tys. zł. Warto dodać, że wyliczenia te nie uwzględniają wydatków na leki i leczenie chorób, do rozwoju których przyczynia się palenie (m.in. nowotwory, choroba wieńcowa serca, wrzody żołądka, paradontoza).
– Większość ludzi, przy odpowiednim poziomie motywacji i wsparcia, jest w stanie skutecznie rzucić palenie. Znacznie łatwiej odzwyczaić się od palenia niż od twardych narkotyków czy alkoholu – zachęca prof. Wiesław Jędrzejczak, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych WUM
Eksperci podkreślają, że szczególnie ważne jest uchronienie przed nałogiem nikotynowym młodzieży i podsuwają praktyczne sposoby na to jak zniechęcić ich do palenia.
Znajdź inną formę nagrody
Wiele osób zadaje sobie pytanie jak można zabić w sobie lub w kimś odruch sięgnięcia po papierosa, który przez palaczy jest traktowany jak nagroda.
– Nie ma na to jednego sposobu. Często aktywność fizyczna jest polecana jako element zastępczy. Można więc pójść pobiegać, popływać lub pojeździć na rowerze. Z obserwacji moich pacjentów, którzy rzucili palenie, wynika, że potrzebują mieć nagrodę inną niż zapalenie papierosa. Dla jednych taką nagrodą może być zdolność odczuwania zupełnie nowych doznań smakowych po skończeniu z nałogiem. Dla innych to jest radość czerpana z aktywności fizycznej, której do tej pory nie mieli. Jeszcze dla innych będzie to zdrowsza skóra, lepszy oddech – mówi prof. Artur Mamcarz z III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii, prodziekan II Wydziału Lekarskiego WUM.
Tytoń twój wróg
Ponieważ przyczyną największej liczby zgonów w Polsce są od lat choroby układu krążenia, warto dowiedzieć się, co o paleniu sądzą eksperci ds. kardiologii. Palenie tytoniu jest śmiertelnym nałogiem. U osoby palącej przez całe życie prawdopodobieństwo zgonu z powodu palenia wynosi aż 50 proc. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego, każdy lekarz kardiolog zobowiązany jest przekazać swojemu pacjentowi, że zaprzestanie palenia tytoniu jest najlepszą strategią w prewencji chorób sercowo-naczyniowych. Nic nie jest tak tanie i równocześnie tak skuteczne jak rzucenie palenia dla uzyskania poprawy kondycji układu krążenia oraz zmniejszenia ryzyka zawału serca czy udaru mózgu – przekonuje prof. Krzysztof Filipiak z I Kliniki i Katedry Kardiologii WUM.
Rzucanie palenia jest procesem, który składa się z wielu etapów. Optymalnym rozwiązaniem jest przechodzenie przez wszystkie te etapy we współpracy z fachowcami – czyli z lekarzem, a także certyfikowanym terapeutą uzależnień.
Jak wyglądają poszczególne etapy tego procesu?
Pierwszy krok to podjęcie decyzji o rzuceniu palenia oraz mentalne przygotowanie się do zerwania z nałogiem. Terapeuci uzależnień zalecają na tym etapie m.in. refleksję na temat konkretnych wynikających z tego korzyści, pozyskanie rzetelnych informacji o objawach związanych z odstawieniem nikotyny, a także obserwowanie swoich codziennych nawyków, przyzwyczajeń i odczuć związanych z paleniem – najlepiej w formie dzienniczka. Chodzi więc o dogłębne i szczere przyjrzenie się sobie jako palaczowi, swoim reakcjom na „dymka”, a także na jego brak.
Drugi krok to ustalenie konkretnego dnia zaprzestania palenia – „dnia zero”. Terapeuci radzą, aby był to dzień rozważnie wybrany. Chodzi o to, aby nie obfitował w sytuacje sprzyjające paleniu, zgodnie z tym co zostało wcześniej zaobserwowane i przeanalizowane w ramach kroku pierwszego.
Krok trzeci to przygotowanie do pierwszego dnia bez papierosa. Chodzi m.in. o stopniowe ograniczanie liczby wypalanych papierosów i odraczanie „dymka”, ale także o uprzedzenie osób z bezpośredniego otoczenia o planowanej próbie rzucenia palenia. Ma to z jednej strony przygotować otoczenie na przejściowe pogorszenie kondycji psychofizycznej osoby rzucającej palenie, a z drugiej uzyskać od innych bezcenne wsparcie. Na minimum tydzień przed „dniem zero” należy udać się do lekarza po indywidualnie dobrane leki wspomagające proces odchodzenia od nałogu nikotynowego. Specjaliści przekonują, że farmakoterapia w połączeniu ze wsparciem psychologicznym (psychoterapią) stanowią optymalne, najbardziej skuteczne podejście do walki z nikotynizmem.
Co zyskujesz rzucając palenie?
Od chwili rzucenia palenia organizm zaczyna się regenerować:
- po 24 godzinach – zmniejsza się ryzyko ostrego zawału serca,
- do 3 miesięcy – poprawia się kondycja fizyczna,
- po roku – o połowę zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca
- po 5 latach – zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru mózgu, oraz zachorowania na raka jamy ustnej, przełyku i krtani oraz płuc,
- po 15 latach – ryzyko zachorowania na raka płuca jest podobne jak u osoby nigdy niepalącej.
