Przygotowany przez Rzeszów i słowacki Stropkov projekt „Baśniowe pogranicze. W krainie legend polskich i słowackich” został doceniony w 15. edycji plebiscytu „Wydarzenie Historyczne Roku”.
Plebiscyt został zorganizowany przez Muzeum Historii Polski w Warszawie. Projekt „Baśniowe pogranicze. W krainie legend polskich i słowackich” został przygotowany przez Urząd Miasta Rzeszowa.
W ramach projektu, realizowanego ze słowackim miastem Stropkov, zorganizowano szereg wydarzeń: spektakl teatralny „Legendo, ożyj!”, wystawy, cykl spotkań online z gawędziarzami prezentującymi legendy pogranicza, warsztaty wrażeniowo-sensoryczne na temat technik pracy z tekstem legend oraz warsztaty artystyczne – ilustratorskie i poświęcone animacji poklatkowej. Powstałe ilustracje uczestnicy warsztatów wykorzystali do stworzenia etiud filmowych oraz dłuższej animacji prezentującej cztery legendy polsko-słowackiego pogranicza. W plebiscycie zwyciężył w kategorii „Edukacja”, a o zwycięstwo w finale walczył z następującymi wydarzeniami:
• „Z Sierakowa pod Chocim. W 400. rocznicę zwycięstwa”, organizator: Muzeum Zamek Opalińskich w Sierakowie
• Tajna misja Mazurów, organizator: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”
• Wielkoformatowa gra planszowa „Gas Age − Epoka Gazu”, organizator: Muzeum Gazownictwa w Paczkowie
• Akademia Witolda Pileckiego, organizator: Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego
Zwycięski projekt w kategorii „Wydarzenie” to Otwarcie Centrum Szyfrów Enigma zorganizowane przez Poznańskie Centrum Dziedzictwa. To pierwsza na świecie multimedialna ekspozycja o historii złamania szyfrów Enigmy przez polskich matematyków Mariana Rejewskiego, Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego. Otwarciu towarzyszyły koncerty, widowisko wizualno-dźwiękowe „Brzmienie szyfrów”, gra miejska, nocne zwiedzanie oraz prezentacja oryginalnego egzemplarza niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
I miejsce w kategorii „Wystawa” zajęła ekspozycja „Miasto-Moda-Maszyna” zrealizowana przez Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Dzięki przekrojowemu charakterowi wystawa przypomina o najważniejszych wydarzeniach, fabrykach oraz instytucjach funkcjonujących na przestrzeni wieków w Łodzi, a także pozwala prześledzić proces produkcyjny w przemyśle tekstylnym, poczynając od naturalnych surowców, a kończąc na gotowych wyrobach.
Wystawa podzielona jest na trzy podstawowe wątki tematyczne przywołane w tytule, czyli miasto, moda, maszyna, które prezentowane są na trzech piętrach zabytkowej przestrzeni Białej Fabryki Ludwika Geyera.
W 15. edycji konkursu WHR Muzeum Historii Polski zdecydowało się przyznać po raz kolejny własną „Nagrodę Specjalną” projektowi realizowanemu w mniejszej skali niż przedsięwzięcia zwykle nagradzane w wymienionych wyżej trzech kategoriach. Film Artefakty z szafy. Historia moich przodków zaklęta w przedmioty zrealizował Związek Polaków w Kazachstanie. Dokument powstał w 85. rocznicę deportacji polskich rodzin do Kazachstanu. Przedmioty codziennego użytku stały się pretekstem do opowiedzenia historii Polaków wysiedlonych z ojczystych domów i przeniesionych w kazachski step. Widz poznaje losy bohaterów, patrząc przez dziurkę od klucza, zaglądając do szafy, odkurzając starą komodę.
Finałowe projekty wybrało jury w składzie: prof. Jolanta Choińska-Mika – przewodnicząca jury (Uniwersytet Warszawski, wiceprzewodnicząca Rady MHP), Wojciech Duch (redaktor naczelny portalu historia.org.pl), Piotr Legutko (dyrektor TVP Historia), dr Marek Mutor (dyrektor Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu), Barbara Schabowska (dyrektor Instytutu Adama Mickiewicza), Gabriela Sierocińska-Dec (kierownik działu edukacyjnego Muzeum Historii Polski). Na kanale YouTube Muzeum Historii Polski można obejrzeć prezentację filmową wszystkich zwycięskich projektów. Plebiscyt angażuje wiele środowisk lokalnych, które chcą wypromować organizowane przez siebie przedsięwzięcia. Od początku istnienia Plebiscytu zgłoszono ok. 2000 przedsięwzięć, a w internetowym głosowaniu wzięło udział łącznie ponad 50 tys. internautów.
