Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza podpisała porozumienie z Polską Agencją Kosmiczną, będące podstawą do przyszłej współpracy oraz planów uruchomienia obserwatorium przestrzeni kosmicznej. Na terenie Ośrodka Szybowcowego w Bezmiechowej.
Podpisy pod dokumentem złożyli rektor Politechniki Rzeszowskiej prof. dr hab. inż. Piotr Koszelnik oraz prezes Polskiej Agencji Kosmicznej prof. dr hab. Grzegorz Wrochna. W wydarzeniu uczestniczyli również wojewoda podkarpacki Ewa Leniart oraz marszałek województwa podkarpackiego Władysław Ortyl, wspierający inicjatywę. Politechnikę
Rzeszowską reprezentowali również prorektor ds. rozwoju i współpracy z otoczeniem prof. dr hab. inż. Jarosław Sęp oraz prorektor ds. studenckich prof. dr hab. Grzegorz Ostasz.
Na mocy porozumienia Polska Agencja Kosmiczna zapewni przeprowadzenie prac budowlanych oraz instalację, obsługę i utrzymanie infrastruktury przeznaczonej do obserwacji przestrzeni kosmicznej. To efekt rozmów POLSA-PRz wynikających z potrzeby
rozwoju krajowych zdolności w zakresie świadomości sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej (SSA), toczących się od października 2020 r. i uszczegółowienie deklaracji wynikających z listu intencyjnego z 15 stycznia 2021 r.
Budowa nowego obserwatorium pozwoli Polskiej Agencji Kosmicznej na testowanie nowych rozwiązań technologicznych, szkolenie personelu w zakresie obserwacji SST, testowanie i doskonalenie procedur operacyjnych oraz realizację projektów przy współpracy z innymi
instytucjami w Polsce.
Bezpieczeństwo kosmiczne należy do priorytetów polityki kosmicznej POLSA. Jednym z głównych elementów tego zagadnienia jest SST (ang.Space Surveilance and Tracking), czyli wykrywanie i śledzenie sztucznych obiektów satelitarnych Ziemi. Realizacja większości zadań związanych z SST zaczyna się od obserwacji tych obiektów. Obecnie POLSA pozyskuje dane obserwacyjne przede wszystkim z teleskopów w postaci pomiarów astrometrycznych. Obserwacje tego typu wymagają odpowiedniego sprzętu oraz kompetencji. Obiekty satelitarne poruszają się po sferze niebieskiej ruchem niegwiazdowym z bardzo dużymi prędkościami. Ponadto są to obiekty o różnej i często zmiennej jasności, co dodatkowo utrudnia ich obserwacje optyczne.
„Dostęp do obserwacji SST pochodzących z sensorów o odpowiedniej dystrybucji geograficznej jest kluczowy dla utrzymania świadomości sytuacyjnej w przestrzeni kosmicznej i usług SST. POLSA korzysta z obserwacji dostarczanych przez zewnętrzne podmioty na podstawie umów i porozumień oraz z obserwacji dostarczanych przez własne
sensory w Australii. Planowany jest rozwój sieci sensorów w kilku kolejnych lokalizacji.” – wyjaśnił prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.
„To ambitne przedsięwzięcie pozwoli wykorzystać infrastrukturę i potencjał badawczo-naukowy pracowników Politechniki Rzeszowskiej, którzy od wielu lat specjalizują się m.in. w tematyce lotniczej i kosmicznej. Mamy doświadczenie, ludzi i odpowiednie zaplecze, aby temu sprostać. Lotnictwo i kosmonautyka to jedna z wiodących dyscyplin naukowych na Politechnice Rzeszowskiej, co jest związane z obecnością przemysłu lotniczego w regionie. Kosmonautyka to naturalna konsekwencja związku z branżą lotniczą i w tym zakresie
prowadzone są badania na naszej uczelni. Ta bardzo ważna inicjatywa powinna wzmocnić potencjał wzrostu badań naukowych w obszarze technologii kosmicznych i technik satelitarnych” – podkreśla prof. Piotr Koszelnik.
Zdaniem wojewody podkarpackiej Ewy Leniart podpisane porozumienie jest kolejną inicjatywą z rozwojem branży kosmicznej na terenie naszego województwa.
„To przedsięwzięcie, dzięki któremu coraz wyraźniej zaznaczymy naszą obecność na mapie światowego sektora kosmicznego. Stajemy przed możliwością nie tylko wykorzystania naszego potencjału, ale także tworzenia nowych, wyspecjalizowanych miejsc pracy oraz powstawania kolejnych firm z rozwiązaniami konkurencyjnymi na globalnym rynku.”
Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) jest agencją wykonawczą MRiT powołaną w 2014 r. Jej zadaniem jest wspieranie polskiego przemysłu kosmicznego przez realizację priorytetów Polskiej Strategii Kosmicznej. POLSA współpracuje z międzynarodowymi agencjami oraz administracją państwową w zakresie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej. Odpowiada za promocję polskiego sektora kosmicznego w kraju i za granicą. POLSA prowadzi również działania związane z informacją i edukacją nt. wykorzystania technologii satelitarnych (m.in. nawigacji, obserwacji i komunikacji) w gospodarce, administracji i w życiu codziennym.
