Wakacje to czas, który spędzasz na ogół beztrosko. Wyjazd w wymarzone miejsce, wreszcie wyczekiwana podróż w trakcie urlopu, z dala od domu kilkadziesiąt, a nawet kilkaset kilometrów za granicę naszego kraju często niestety może przebiec nie tak jak byśmy tego chcieli, jak mamy w planach. Czasem wymarzone wakacje w odległej Grecji, we Włoszech czy nad polskim Morzem Bałtyckim, albo w górach z dala od swojego miejsca zamieszkania może zakłócić jakaś choroba, infekcja, czy też drobny uraz. Co wtedy? Gdzie udać się po pomoc? Warto wiedzieć jedno – pomoc i opieka medyczna przysługuje każdemu.
Jak podkreśla Rafał Śliz, rzecznik prasowy Podkarpackiego NFZ, każda osoba, która jest ubezpieczona pod względem zdrowia może w razie nagłej potrzeby otrzymać podstawową opiekę zdrowotną (POZ), tym samym zgłosić się do dowolnej przychodni, do lekarza rodzinnego, bez wcześniejszego skierowania. Warto wiedzieć, że aby nasza wizyta u doktora była darmowa, dana placówka musi podlegać NFZ. POZ pracuje na ogół co dziennie w dni robocze, od poniedziałku do piątku od godziny 8:00 aż do 18:00. Należy przed taką wizytą koniecznie zabrać ze sobą dokument tożsamości, w tym dowód osobisty, albo legitymację.
Jeśli choroba dopadnie nas w godzinach wieczornych, zawsze można skorzystać z nocnej oraz świątecznej opieki zdrowotnej. Trzeba się wtedy wybrać do specjalnego punktu, który taką pomoc świadczy w godzinach od 18:00 do 8 na ranem. Taka pomoc należy ci się we wszystkie dni tygodnia – w weekendy i na święta. Wybierz taką placówkę po prostu tam, gdzie masz najbliżej.
Co, jeśli boli cię wieczorem silnie i mocno brzuch albo dostałaś anginy w weekend, gdzie o dostanie się do lekarza jest zwyczajnie trudniej?
O tak późnej porze można się udać po pomoc do punktu nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Na terenie Podkarpacia jest ich 32, a ich wykaz znajduje się na stronie internetowej Podkarpackiego NFZ w części „Pacjenci” oraz na czynnej całą dobę infolinii NFZ pod numerem 800 190 590.
Czy można uzyskać pomoc medyczną, wyłącznie telefonując?
Także w godzinach, kiedy nie funkcjonuje POZ, można uzyskać taką pomoc dzwoniąc na darmową infolinie – tzw. Teleplatformy Pierwszego Kontaktu (TPK) pod numer 800 137 200. Dzwonić możesz w dni robocze a do tego także w święta oraz weekendy – od 18 wieczorem do 8 nad ranem. Obojętnie, gdzie obecnie przebywamy, pod tym numerem możemy skorzystać z porady lekarza, pielęgniarki, a nawet położnej. Przygotuj się, że najpierw zgłosi się w słuchawce telefonu pielęgniarka, która przeprowadzi początkowy wywiad. Jeśli będziemy potrzebowali dalszej konsultacji z lekarzem, wtedy oddzwoni on na wskazany przez nas numer telefonu, który podaliśmy w wywiadzie pielęgniarskim. W trakcie rozmowy, jeśli będzie konieczne, lekarz wypisze e-receptę lub e-zwolnienie.
Teleplatforma Pierwszego Kontaktu jest także obsługiwana dla różnych osób w języku angielskim oraz ukraińskim. Osoby niesłyszące mogą skorzystać z wideo porady. W infolinii zatrudniony jest specjalny tłumacz języka migowego.
Ile osób oraz kto skorzystał z takiej teleporady przez infolinię (TPK)?
W pierwszym półroczu tego roku z konsultacji lekarskich i pielęgniarskich przez telefon w ramach TPK skorzystało w Polsce 114,7 tys. osób. Tylko w czerwcu tego roku, takich porad było ponad 15 tys.; w większości były to porady udzielone przez lekarzy (8,4 tys. konsultacji).
Co zrobić, jeśli będziemy potrzebowali nagłej pomocy?
Jeśli nasze życie jest bezpośrednio zagrożone, wtedy wzywamy Zespół Ratownictwa Medycznego (numer alarmowy 112 lub 999) bądź udajemy się do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego (SOR). W przypadku SOR-u o kolejności przyjęcia Pacjenta nie decyduje kolejność zgłoszenia, lecz stan zdrowia – oceniony przez personel medyczny. Pacjent jest przydzielany do jednej z kategorii, w zależności od stopnia pilności udzielenia świadczeń zdrowotnych. Kolorem czerwonym oznaczane są osoby w stanie bezpośredniego zagrożenia życia, którym należy udzielić natychmiastowej pomocy. Kolor zielony oraz niebieski otrzymują osoby, których stan zdrowia jest najmniej poważny. Podczas pobytu na SOR lekarz może zlecić dodatkowe badania, ale są to wyłącznie badania i konsultacje niezbędne ze względu na stan nagłego zagrożenia życia lub zdrowia. W razie potrzeby Pacjent może być też skierowany do leczenia szpitalnego lub przetransportowany do innej specjalistycznej placówki.
Gdzie udać się po pomoc, jeśli wyjechaliśmy właśnie z granicę?
Gdy szykujemy się na urlop w Chorwacji lub pakujemy walizki, by wkrótce wylecieć do Francji, pamiętajmy o zabraniu ze sobą Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). Karta EKUZ to podstawa przed wyjazdem do państw UE, EFTA (czyli Islandii, Norwegii, Szwajcarii i Lichtensteinu) i Wielkiej Brytanii. Nic nie kosztuje, a w razie nagłej choroby ułatwi korzystanie z publicznej opieki medycznej.
– Mamy coraz większą świadomość, że w sytuacjach różnych zdarzeń losowych, jak choroba, uraz, wypadek możemy korzystać z publicznej służby zdrowia za granicą jako obywatele Unii Europejskiej. Stąd też wiele osób jest już zaopatrzonych w Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Tylko w tym roku wydaliśmy ich dla mieszkańców Podkarpacia blisko 76 tysięcy! Im bliżej wakacji tym zainteresowanie kartą EKUZ rosło. W kwietniu tego roku wydaliśmy około 12 tysięcy kart EKUZ, w maju blisko 15 tysięcy kart, a w czerwcu było to już prawie 25 tysięcy kart – informuje Rafał Śliż.
Oprócz wyrobienia sobie karty EKUZ, warto zapoznać się z zasadami publicznej opieki zdrowotnej, która obowiązuje w danym państwie. W jednej placówce za granicą może obowiązywać dodatkowa dopłata do leczenia, która będzie obowiązywała i nas. Niezbędne i praktyczne informacje o tym, jak wygląda leczenie z kartą EKUZ znajdziemy na stronie internetowej www.nfz-rzeszow.pl. W zakładce „Pacjenci”, pod hasłem „Nasze zdrowie w UE” znajdziemy państwa, które honorują EKUZ i szczegóły dotyczące publicznej opieki medycznej w tych krajach.
Kto może wyrobić sobie kartę EKUZ?
Przypomnijmy, kartę EKUZ może otrzymać każdy, kto jest ubezpieczony zdrowotnie w Poslce. Karta jest ważna wraz z paszportem lub dowodem osobistym. Co istotne, taką kartę powinna mieć każda osoba wyjeżdżająca, także dziecko. EKUZ rodzica, nie uprawnia do uzyskania pomocy medycznej dla dziecka. EKUZ dziecka jest ważny z jego dowodem tożsamości. Należy tez dodać, że z kartą EKUZ będziemy traktowaniu jak osoba ubezpieczona w kraju, w którym przebywamy. A bez karty – jak osoba nieubezpieczona, która przed opuszczeniem placówki medycznej dostanie do ręki rachunek do zapłaty.
Karta będzie uznawana w Unii Europejskiej czyli w 27 krajach, w krajach Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA): Islandia, Norwegia, Szwajcaria oraz Lichtenstein. W Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej oraz na terytoriach zamorskich: francuskie w Ameryce Południowej: Gwadelupa, Martynika oraz Gujana Francuska, francuskie w Ameryce Północnej: St. Pierre-et-Miquelon, francuskie w Afryce: Reunion, portugalskie: Azory i Madera orz hiszpańskie: Majorka i Wyspy Kanaryjskie. Karta nie będzie uznawana na terenie Wysp Normandzkich i Wyspie Man, w San Marino, Monako oraz w Watykanie.
Gdzie udać się po wyrobienie sobie takiej karty?
– Bez zbędnego czekania, w ciągu kilku – kilkunastu minut, otrzymamy kartę EKUZ w każdej placówce NFZ. Po złożeniu prostego wniosku, sprawdzenia naszego prawa do ubezpieczenia, pracownik NFZ wyda kartę od ręki. Jeśli zatem nam się spieszy, bo wyjeżdżamy na wakacje następnego dnia, albo za dwa dni, po EKUZ najlepiej zgłosić się do oddziału lub punktu NFZ.
Jaki jest termin ważności takiej karty EKUZ?
Karta taka jest ważna 3 lata (osoba zatrudniona), 5 lat (emeryt, który nie ukończył 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn), a nawet 20 lat (emeryt, który osiągnął wiek emerytalny – 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn). Termin ważności jest zatem uzależniony od statusu naszego ubezpieczenia.
