Dziś obchodzimy Święto Trzech Króli, które jest jednym z najstarszych świąt kościelnych, ponieważ było obchodzone już w III w. W tym dniu świętujemy ze względu na biblijne przybycie Trzech Królów (Trzech Magów) ze Wschodu do nowonarodzonego Jezusa, aby oddać hołd i złożyć dary. Warto w tym czasie przypomnieć sobie stare polskie tradycje dotyczące tego święta oraz dowiedzieć się w jaki sposób Święto Trzech Króli jest obchodzone w innych krajach.
Umownie trzej przybysze zostali nazwani: Kacper, Melchior i Baltazar. Według tradycji Kościoła stanowią oni symbol świata pogańskiego oraz całej rodziny ludzkiej, pośród której narodził się Zbawiciel. Każdy z Królów przyniósł stosowne dary o znaczeniu symbolicznym:
- złoto – godność królewską Chrystusa;
- mirra – wypełnienie proroctw, zapowiedź śmierci Jezusa;
- kadzidło – symbol godności kapłańskiej.
Na pamiątkę tego wydarzenia w kościołach święci się dziś złoto i kadzidło (od XV/XVI w.), a także kredę (od XVIII w.). Następnie poświeconą kredą na drzwiach domu należy umieścić napis „C + M + B + bieżący rok”. Litery te są skrótem łacińskiego życzenia Christus mansionem benedicat (tj. ‘Chryste błogosław temu domowi’), a nie jak powszechnie się uznaje inicjałami Trzech Króli.
W dawnej polskiej tradycji poświęconą 6 stycznia wodą pokrapiano domy, stodoły oraz piece, aby uzyskać pomyślność od Boga. Odrobinę wody święconej wlewano również do studni, aby woda była smaczna i zdrowa. Kredą oznaczano drzwi, a gdy domowi groził pożar, „opisywano” go ze wszystkich stron krzyżykami kreślonymi poświęconą kredą. Wierzono też, że poświęcona kreda chroni od piorunów, niespodziewanych wypadków i chorób. Przed chorobami i nieszczęściami miały również zabezpieczyć okadzenie domu oraz obejścia kadzidłem. Ufano również, że dotykanie chorych części ciała święconym złotem pozwoli odzyskać zdrowie. Stragany, na których można było kupić kadzidło i kredę były ustawiane pod kościołami od godzin porannych.
Po świątecznym obiedzie, do którego siadała cała rodzina, jedzono ciasto. W jednym kawałku był ukryty migdał. Kto otrzymał ten kawałek zostawał okrzyknięty królem migdałowym.
W niektórych miejscowościach w Polsce jest organizowany Orszak Trzech Króli, w którym uczestniczą nie tylko Trzej Mędrcy, ale również kolorowo ubrani kolędnicy. Jest to okazja to wspólnego kolędowania i świętowania wraz z innymi mieszkańcami.
Ciekawą tradycją jest również wystawianie jasełek, w których przedstawia się całą historię narodzenia Jezusa. Ukazane jest przybycie do szopki pasterzy, Trzech Króli, a także losy króla Heroda.
W Hiszpanii z okazji Święta Trzech Króli są organizowane parady, podczas których miasta odwiedzają trzej królowie. Zgodnie z tradycją dzieci otrzymują wówczas prezenty, a w progu domów zostawia się smakołyki dla wędrowców oraz wodę i herbatniki dla wielbłądów.
We Włoszech dzieci otrzymują słodycze, które wkłada się do uprzednio przygotowanych pończoch. Tutaj święto przybrało zwyczajową nazwę Befana, a jego symbolem jest wiedźma na miotle. Tego dnia do miast zjeżdżają jarmarczni sztukmistrze i wesołe miasteczka. Najsłynniejsza feta odbywa się w Rzymie na placu Piazza Navona.
W Chorwacji dzieci kolędują ulicami miast. Jest to również czas święcenia wody, którą zanosi się do domów, skrapia się nią także pola, sady i winnice, a to, co zostanie wlewa się do ognia. Tego dnia domy są święcone również przez kapłanów, którzy błogosławią domowników.
W Grecji i na Cyprze grecki kapłan święci morze i wrzuca do niego krzyż. Kto go wyłowi będzie cieszył się zdrowiem i dostatkiem w nowym roku.
W Finlandii tego dnia wyrzuca się z domu choinki. Ponadto Finowie obdarowują się tradycyjnymi korzennymi ciasteczkami Piparkakut w kształcie gwiazdy. Ciasteczko należy ścisnąć w dłoni i pomyśleć życzenie. Jeśli rozłamie się na trzy części nasze życzenie się spełni.
