W piątek 1 marca, mieszkańcy Rzeszowa wzięli udział w uroczystości przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Wyklętych. To święto upamiętnia bohaterów, którzy po II wojnie światowej nie złożyli broni, kontynuując walkę o wolną i niepodległą Ojczyznę, mimo ogromnych trudności i dysproporcji, często ponosząc najwyższą ofiarę – własne życie.
Dzisiejsze święto jest hołdem dla członków IV zarządu antykomunistycznego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, którzy zostali straceni w 1951 roku. Wszyscy zamordowani byli związani w różny sposób z naszym regionem, z trójką z nich pochodzących z powiatu rzeszowskiego: Mieczysław Kawalec, Franciszek Błażej oraz Józef Rzepka.
Członkowie IV zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, po brutalnym śledztwie, stanęli przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie. W czasie pokazowego procesu w 1950 roku zostali skazani na kary śmierci. Dokładnie 1 marca 1951 roku cała siódemka została zamordowana strzałem w tył głowy w więzieniu mokotowskim. Pomnik, odsłonięty w 2013 roku w Rzeszowie, stanowi upamiętnienie zamordowanych.
Józef Rzepka
Szefem wywiadu IV zarządu WIN był Józef Rzepka, ps. „Krzysztof”, „Rekin”, „Stefan”, „Znicz”. Urodził się 22 grudnia 1913 roku w Bratkowicach. Ukończył szkołę powszechną w rodzinnej wsi, później I Gimnazjum w Rzeszowie. Studiował prawo na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1937–1938 odbył służbę wojskową w 5. pułku strzelców podhalańskich w Przemyślu. W czasie okupacji niemieckiej organizował konspirację w Bratkowicach, był pierwszym szefem miejscowej placówki ZWZ, później adiutantem Inspektoratu Rejonowego Armii Krajowej Rzeszów. W czasie akcji „Burza” dowodził jednym ze zgrupowań AK działających w trójkącie Świlcza – Głogów – Bratkowice. Po wyparciu Niemców był dowódcą Inspektoratu AK Mielec, działał w organizacji „Nie”, Delegaturze Sił Zbrojnych, wreszcie w WiN. Został aresztowany w 1948 roku w Katowicach.
Franciszek Błażej
Franciszek Błażej ps. „Tadeusz”, „Poleski”, „Roman”, „Bogusław” w WiN kierował wydziałem propagandy, wydawał podziemne gazety. Pochodził z Nosówki, gdzie urodził się w dniu 27 października 1907 roku. Był absolwentem Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie. W latach 30. XX wieku służył w 84. pułku piechoty w Pińsku. W czasie kampanii wrześniowej dowodził kompanią ckm macierzystego pułku. Uniknąwszy niewoli zaangażował się w konspirację, był m.in. oficerem szkoleniowym i operacyjnym Inspektoratu Rzeszów AK. W nocy z 7 na 8 października 1944 roku wziął udział w akcji odbijania więźniów z Zamku Lubomirskich w Rzeszowie. W WiN pełnił m.in. funkcję prezesa Obszaru Południowego WiN. Został aresztowany 2 września 1947 roku.
Mieczysław Kawalec
Kierujący wywiadem, później Wydziałem Informacji i Propagandy IV Zarządu WiN Mieczysław Kawalec, ps. „Iza”, „Żbik”, „Psarski”, „Stanisławski”, urodził się 5 lipca 1916 roku w Trzcianie. Ukończył prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, w 1937 roku został mianowany podporucznikiem rezerwy. W 1939 roku walczył w obronie Lwowa. Od 1940 roku służył w Związku Walki Zbrojnej i Armii Krajowej, będąc oficerem wywiadu oraz zastępcą komendanta i komendantem Obwodu Rzeszów. Po aresztowaniu Łukasza Cieplińskiego i Adama Lazarowicza pełnił obowiązki prezesa IV Zarządu Głównego WiN. Został aresztowany 1 lutego 1948 w Poroninie.
