Rzeszów jak co roku od kilkunastu już lat, tak samo w tym roku zorganizował niezwykłe wydarzenie kulturalne końcem czerwca, na rozpoczęcie wakacji – Europejski Stadion Kultury (Wchód Kultury). W tym roku, na terenie miasta ten najciekawszy muzyczny festiwal w naszym regionie zrzeszył sporo artystów oraz ogromną publiczność. Impreza odbyła się w ostatni weekend – od 23 do 25 czerwca 2023 roku – od piątku do niedzieli. Dużo się działo. Połączono sztukę, teatr, taniec, fotografię, film, muzykę i sztuki wizualne, a całe wydarzenie odbywało się w wielu punktach na mapie całego Rzeszowa.
Wydarzeniem, które przyciągnęło największą publiczność był Koncert Główny Europejskiego Stadionu Kultury. Tegoroczny, odbył się w Parku Sybiraków 23 czerwca w godzinach od 20:00 do 23:30 i był transmitowany w Internecie. Podczas tegorocznej edycji festiwalu usłyszeliśmy Darię ze Śląska – wschodzącą gwiazdę polskiej, alternatywnej sceny muzycznej. Wokalistka otwarła koncert. Kolejnym punktem Koncertu Głównego były tzw. kolektywy, czyli duety polsko – zagraniczne. Do udziału w Koncercie Kolektywów zaproszono Justynę Steczkowską i Brainstorm (Łotwa), BOKKĘ i NOËP (Estonia,), Sarę James i Olenę Usenko (Ukraina) oraz SMOLIK // KEV FOX i Alinę Pash (Ukraina). Każdy z Kolektywów zagrał osobny, oryginalny mini koncert dopasowany do estetyki występujących artystów i ich stylu muzycznego.
Niezwykłych wrażeń muzycznych dostarczyli również artyści występujący na scenie alternatywnej ELECTRO EAST. Ten projekt był cyklem koncertów w Klubie Festiwalowym w fosie Zamku Lubomirskich. W tym roku wśród artystów sceny alternatywnej znaleźli się:
• Jakub Skorupa
• Ofelia – Iga Krefft
• Zespół KAMP!
• FO SHO
Ale impreza Wschód Kultury, to były nie tylko koncerty znanych, można też powiedzieć światowych gwiazd. To także wystawy prac plastycznych, które wszyscy mieli okazję zobaczyć. Kilkadziesiąt prac wybranych do ekspozycji w Galerii Fotografii Miasta Rzeszowa, zestawionych niejako obok siebie w trzech odrębnych rzeczywistościach, wg autorskiej aranżacji kuratora wystawy Andrij Bojarova odczytały na nowo bogaty dorobek wszechstronnej działalności Puchalskiego jako absolutnego giganta swoich czasów.
„Na szklanym negatywie” to była wystawa fotografii dla wszystkich lubiących historie o miłości i nie tylko. Pionierka fotografii Leopoldyna Krause i jeden z najznakomitszych fotografów Rzeszowa Edward Janusz – połączyła ich pasja do fotografii i miłość do siebie nawzajem. Brzmi jak tanie love story? Nic bardziej mylnego! Podczas tegorocznego Festiwalu, została przedstawiona ich historia i losy rozgrywające się w Galicyjskim Rzeszowie zapisane na szklanym negatywie.
W trakcie Festiwalu odbyła się również wystawa sztuki współczesnej AS FAR AS… Ekspozycja skupiła się na intuicyjnej i pierwotnej chęci poznania oraz doświadczenia życia pomimo dyskomfortu, ograniczenia i przesytu.
Tegoroczna Bitwa o Wschód była już tradycyjnym wydarzeniem odbywającym się w ramach Europejskiego Stadionu Kultury. To był turniej tańca street dance, na który przyjechali tancerze z Polski, Ukrainy, Słowacji i innych sąsiednich krajów. Projekt powrócił na Festiwal już po raz ósmy. W tym roku nowością były kategorie Hip Hop Under 20, Breaking dla osób powyżej 16. roku życia oraz kategoria All Styles 2vs2.
Podczas EKS 2023 odbyła także spektakularna 11. edycja Art Celebration, w której udział wzięło 25 artystów z Polski i Ukrainy. Motywem przewodnim koncertu była wolność, wolność o którą trzeba walczyć, i której trzeba bronić.
W Rzeszowskich Piwnicach odbyły się także projekty specjalne o tematyce kosmicznej.
VOICES OF THE COSMOS to projekt stworzony przez dwóch artystów dźwięku: Rafała Iwańskiego i Wojciecha Ziębę oraz astronoma Sebastiana Soberskiego, kierownika Planetarium i Obserwatorium Astronomicznego w Grudziądzu i radioastronoma w Instytucie Astronomii UMK w Piwnicach pod Toruniem.
Projekt połączył osiągnięcia astronomii z muzyką elektroakustyczną. Twórcy korzystali z oryginalnych sygnałów pozaziemskich i dźwięków odbieranych przez radioteleskopy oraz inne urządzenia radiowe, czasami korzystając z sonifikacji i archiwalnych nagrań z misji kosmicznych. Ścieżki instrumentalne zintegrowane z przetworzonymi rytmami i tonami „dźwięków kosmicznych” tworzone były za pomocą instrumentów elektronicznych, zarówno cyfrowych jak i analogowych, a także różnych obiektów akustycznych.
WSCHÓD GWIAZD NA POŁUDNIKU 22°E to był projekt, który dosłownie przeniósł wszystkich w Kosmos. W tej niezwykłej podróży rakietą był teleskop i aparat. To była także wspaniała okazja do odwiedzenia galaktyk odległych o miliony, a nawet miliardy lat świetlnych.
Europejski Stadion Kultury to również wydarzenie z myślą o najmłodszych. W programie nie zabrakło atrakcji dla dzieci. W programie były m.in. projekcja filmowa GWIAZDA KOPERNIKA w Muzeum Dobranocek, kreatywne warsztaty teatralno-plastyczne LABORATORIUM UFOLALEK prowadzone przez pracowników Teatru Maska, a także kosmiczne warsztaty SMYK ARENA realizowane przez Rzeszowski Dom Kultury.
