Dokładnie na 31 lipiec 2022 roku zaplanowane jest kolejne już spotkanie organizowane przez Wojewódzką i Miejską Bibliotekę Publiczną w Rzeszowie, które odbędzie się w Ogrodach Bernardyńskich. Zaproszonym gościem będzie Agata Tuszyńska – pisarka, poetka, reportażystka. Autorka biografii Isaaka Bashevisa Singera, Ireny Krzywickiej oraz Wiery Gran, a także osobistych „Rodzinnej historii lęku” i „Ćwiczeń z utraty”. Spotkanie odbędzie się o godzinie 16:00. Wstęp wolny!
Historyk teatru, wyższe studia ukończyła na wydziale Wiedzy o Teatrze PWST w Warszawie, doktorat z nauk humanistycznych otrzymała w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk. W latach 1987-1992 pracowała jako adiunkt w Instytucie Badań Literackich. W latach 1996-1998 wykładała w Centrum Dziennikarstwa w Warszawie, a od 2001 wykładała sztukę reportażu i wywiadu literackiego na Uniwersytecie Warszawskim. Prowadzi seminaria w Instytucie Reportażu w Warszawie i w Studium Literacko Artystycznym UJ w Krakowie.
Karierę literacką zaczynała w periodykach kulturalnych jako autorka tekstów o teatrze, łącząc to z zainteresowaniem biografistyką i reportażem literackim. Debiutowała w roku 1990 biografią findesieclowej aktorki warszawskiej, Marii Wisnowskiej. W tym samym roku wydała w Instytucie Literackim w Paryżu książkę Rosjanie w Warszawie, opisującą życie i kulturę zniewolonej stolicy w latach zaboru rosyjskiego. Materiały do biografii noblisty Isaaca Bashevisa Singera, urodzonego w Polsce i tworzącego w jidysz, Tuszyńska zbierała w Stanach Zjednoczonych, Izraelu, Francji i na polskiej prowincji. Książka Singer. Pejzaże pamięci, wydana w 1994 i wielokrotnie wznawiana w Polsce, ukazała się również w USA i we Francji. Tuszyńska kontynuowała swoje zainteresowania odchodzącym światem polskich Żydów w tomie reportaży izraelskich Kilka portretów z Polską w tle, wydanym również w przekładzie francuskim. Wyznania gorszycielki – wspomnienia Ireny Krzywickiej, pisarki i feministki, autorki „Wiadomości Literackich” i wieloletniej przyjaciółki Tadeusza Boya-Żeleńskiego, Agata Tuszyńska spisywała w podparyskiej miejscowości, gdzie Krzywicka mieszkała od połowy lat 60. Tuszyńska powróciła do historii Krzywickiej po jej śmierci w książce Długie życie gorszycielki.
Wydana w marcu 2005 bestsellerowa Rodzinna historia lęku (nominowana do francuskiej Prix Medicis), to dramatyczna i wielowymiarowa opowieść o losach jej polskich i żydowskich przodków. Pisarka połączyła w niej swoje doświadczenie biografistki z rzadko uprawianym w Polsce gatunkiem personal non-fiction. Książka została przetłumaczona na francuski i angielski.
Najbardziej kontrowersyjna w jej dorobku okazała się Oskarżona: Wiera Gran (Wydawnictwo Literackie, 2010) – historia śpiewaczki z warszawskiego getta oskarżonej po wojnie o kolaborację z Niemcami. Opowieść oparta na rozmowach z bohaterką, uzupełniona relacjami świadków, dokumentami archiwalnymi, zeznaniami sądowymi stała się wielowymiarowym traktatem o tragicznych wyborach, ich moralnych konsekwencjach i cenie, jaką trzeba zapłacić za ocalenie. Oskarżona doczekała się wielu obcych wydań, między innymi we Francji, Hiszpanii, Włoszech, Holandii, Grecji, Izraelu, Macedonii i Słowenii. W lutym 2013 r. ukazała się w Stanach Zjednoczonych (Knopf-Randomhouse-Bertelsmann Publishers), a wiosną 2013 roku wyszła w Niemczech nakładem wydawnictwa Suhrkamp. Wszechobecną bohaterką tej i innych książek Tuszyńskiej jest PAMIĘĆ, jej bolesne węzły, tajemnicze kształty, zmienne oblicza.
Tyrmandowie. Romans amerykański, kolejna publikacja Tuszyńskiej, to opowieść o ostatnim okresie życia Leopolda Tyrmanda, autora Złego u boku jego młodej amerykańskiej żony Mary Ellen Fox. Blisko setka niepublikowanych listów Tyrmanda dopełnia wspomnienia wdowy, pokazując zupełnie nieznaną twarz playboya znad Wisły.
Wydaną w 2015 książkę Narzeczoną Schulza poświęciła Józefinie Szelińskiej, jedynej kobiecie, której autor Sklepów cynamonowych, Bruno Schulz zaproponował małżeństwo. Historia ich związku przedstawiona na tle Drohobycza lat 30-tych, a potem wojny jest wielowątkową opowieścią o sztuce, miłości i naznaczeniu. Francuską wersję ksiązki La Fiancée de Bruno Schulz nominowano do Prix Medicis i Prix Femina w 2015, a także do Nagrody Literackiej dla Autorki Gryfia 2016. Ukazały się również przekłady na macedoński i ukraiński.
Równolegle z biografistyką i reportażem Agata Tuszyńska uprawia twórczość poetycką. Jest autorką siedmiu zbiorów poezji, z których ostatni zatytułowany Nadzieja 2 ukazał się zimą 2010 r. Jej wiersze publikowano w przekładach angielskim, francuskim, hebrajskim, hiszpańskim i rosyjskim.
W 2016 r. otrzymała kanadyjską nagrodę w kategorii literatury holokaustowej za Rodzinną historię lęku przyznawaną przez The Canadian Jewish Literary Award.
Bagaż osobisty. Po Marcu (2018) to wielogłosowa opowieść o pokoleniu pomarcowych emigrantów, którzy opuścili Polskę z „dokumentem podróży” stwierdzającym, że jego okaziciel nie jest już obywatelem tego kraju. To historia dojrzewania, przyjaźni, utraty ojczyzny i budowania emigracyjnego losu. Napisana wspólnie z uczestniczkami seminarium w Domu Spotkań z Historią: Dorotą Barczak-Perfikowską, Grażyną Latos, Elżbietą Strzałkowską i Wiolą Wejman.
Agata Tuszyńska współpracowała z „Zeszytami Historycznymi”, „Zeszytami Literackimi”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Kresami” i „Odrą”, a także z „Paryską Kulturą”. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, PEN-Clubu i ZAiKS-u. Stypendystka Uniwersytetu Columbia, Fundacji Fulbrighta, MacDowell, Ledig-Rowohlt, Kościuszkowskiej, Instytutu Yad Vashem i American Jewish Archives. Laureatka nagrody PEN-Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie reportażu i literatury faktu. Tuszyńska została uhonorowana srebrnym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Jest honorową obywatelką Miasta Łęczycy i Gminy Kadzidło.
