Choinka to nieodłączony element corocznych świąt Bożego Narodzenia. Drzewko ubrane w różne świecidełka stało się symbolem grudniowych świąt. W końcu nie wyobrażamy sobie ich bez właśnie przystrajania świątecznej choinki w łańcuchy, bombki, światełka, cukierki oraz inne charakterystyczne dekoracje. Poznaj, co symbolizują poszczególne elementy, którymi ozdabiasz choinkę w swoim domu, a także sprawdź, kiedy tak naprawdę powinno się ją ubierać?
Przypominamy, że świąteczna choinka to ustrojone drzewko świerku lub jodły (rzadziej sosny), naturalne lub sztuczne, pierwotnie wiązane z przedchrześcijańską tradycją ludową i kultem wiecznie zielonego drzewka, a obecnie będące nieodłączną ozdobą w czasie świąt Bożego Narodzenia.
Sprawdź, skąd wziął się zwyczaj ubierania choinki w grudniowe święta w naszym kraju?
Do Polski zwyczaj zdobienia choinki w domach przeniesiony został od protestanckich Niemiec, na przełomie XVIII i XIX wieku (w okresie zaborów) i początkowo spotykana była jedynie w miastach. Stamtąd dopiero zwyczaj ten przeniósł się na wieś.
Dawnymi tradycyjnymi zdobieniami choinkowymi były ciastka, pierniczki, orzechy, małe czerwone tzw. rajskie jabłuszka, własnoręcznie wykonywane w czasie adwentu ozdoby z bibuły, kolorowych papierów, piórek, wydmuszek, słomy i źdźbeł traw, kłosów zbóż itp. Na gałązkach w wieczór wigilijny zapalano świeczki i tzw. zimne ognie. Współcześnie, w zależności od kraju, ubiera się je nieco inaczej. Dekoruje się choinkę bombkami, cukierkami, papierowymi ozdobami (jak dawniej), srebrnymi i złotymi włosami anielskimi. W większości krajów drzewko ubiera wspólnie cała rodzina w dzień wigilijny.
Symbolika ozdób choinkowych, jak i samego drzewka, ma swe korzenie w tradycji ludowej:
Gwiazda Betlejemska, którą umieszczano na szczycie drzewka od ubiegłego wieku, miała pomagać w powrotach do domu z dalekich stron.
Oświetlenie choinki broniło dostępu złym mocom, a także miało odwrócić nieżyczliwe spojrzenia ludzi (zły urok). W chrześcijańskiej symbolice religijnej wskazywało natomiast na Chrystusa, który według tych wierzeń miał być światłem dla pogan.
Jabłka zawieszane na gałązkach symbolizowały biblijny owoc, którym kuszeni byli przez Szatana Diabła Adam i Ewa. Później zastąpiono je małymi rajskimi jabłuszkami. Pierwotnie zapewnić miały zdrowie i urodę.
Orzechy zawijane w sreberka nieść miały dobrobyt i siłę.
Papierowe łańcuchy przypominały o zniewoleniu grzechem, ale np. w okresach rozbiorów miały wymowę politycznych okowów. Zaś w ludowej tradycji niektórych regionów Polski uważano, że łańcuchy wzmacniają rodzinne więzi oraz chronią dom przed kłopotami.
Dzwonki oznaczają dobre nowiny i radosne wydarzenia.
Anioły mają opiekować się domem.
Jemioła. Ten symbol przybył do Polski z Anglii. Pod jemiołą całują się zakochani oraz skłócone ze sobą osoby. Pęk jemioły należy trzymać w domu do następnych świąt.
Samo żywe drzewko stało się w chrześcijaństwie symbolem Chrystusa jako źródła życia.
Do dzisiaj, w wigilijny wieczór pod choinką znajdują się prezenty, przyniesione, w zależności od regionu, przez Aniołka, Dzieciątko, Gwiazdkę, Gwiazdora, Dziadka Mroza lub Świętego Mikołaja. Jest to tradycja rzadko spotykana w innych krajach, gdzie, jeśli w ogóle jest taki zwyczaj, prezenty są ofiarowywane w Boże Narodzenie. W niektórych tradycjach samo drzewko bywa niespodzianką dla dzieci i gości.
Kiedy ubierać choinkę?
Obecnie panuje moda na to, by świąteczne drzewko stroić w domu jak najwcześniej. Niektórzy ubierają choinkę jeszcze 6 grudnia, w Mikołajki. Jednak zgodnie z tradycją powinniśmy to robić dopiero w wigilijny poranek, 24 grudnia. Według kościoła katolickiego, można dekorować świąteczne drzewko na tydzień przed wigilią. Szczególnie, jeśli nie masz czasu, to idealna opcja do tego, by ubrać ją nieco wcześniej.
