W sercu Rzeszowa powstanie wyjątkowe miejsce, które stanie się symbolem kulturalnego rozwoju miasta i całego Podkarpacia. „Biblioteka Nowa” nie tylko wzbogaci ofertę kulturalną regionu, ale również przyciągnie uwagę całej Polski. Projekt tego nowoczesnego centrum zostanie wyłoniony w ramach międzynarodowego konkursu architektonicznego, do którego zaproszeni zostali architekci z całego świata.
Konferencja inaugurująca konkurs odbyła się na terenie przeznaczonym pod budowę „Biblioteki Nowej” — jednej z najbardziej atrakcyjnych działek w Rzeszowie, zlokalizowanej przy alei Piłsudskiego, pomiędzy Urzędem Marszałkowskim Województwa Podkarpackiego a Zespołem Szkół nr 1. Teren, o powierzchni około jednego hektara, stanie się przestrzenią dla inwestycji, która na trwałe zmieni kulturalne oblicze miasta.
Realizacja projektu to efekt współpracy samorządu województwa podkarpackiego i władz Rzeszowa. Zarówno marszałkowi województwa, jak i prezydentowi miasta zależy, aby powstał budynek na miarę XXI wieku — nowoczesny, funkcjonalny i przyjazny mieszkańcom. Międzynarodowy konkurs architektoniczny obejmie nie tylko koncepcję samego obiektu, ale także zagospodarowanie jego otoczenia oraz rozwiązania komunikacyjne, które uczynią to miejsce dostępnym i wygodnym.
Jak podkreślił marszałek Władysław Ortyl, „Biblioteka Nowa” będzie nie tylko przestrzenią promującą czytelnictwo, ale także centrum wydarzeń kulturalnych. Ma przyjąć nowoczesną formułę, odpowiadającą współczesnym oczekiwaniom użytkowników. Ambicją władz jest stworzenie jednej z najnowocześniejszych bibliotek w kraju, która stanie się inspiracją dla podobnych inicjatyw w Polsce.
Prezydent Rzeszowa, Konrad Fijołek, zwrócił uwagę na wyjątkowy charakter inwestycji, która połączy funkcję biblioteki z przestrzenią eventową. To w niej odbywać się będą spektakle teatralne, pokazy baletowe, koncerty rockowe, wystawy, festiwale, targi oraz konferencje. „Biblioteka Nowa” wypełni istniejącą lukę w infrastrukturze kulturalnej miasta, oferując miejsce dla wydarzeń, które dotąd nie miały odpowiedniej przestrzeni w Rzeszowie.
Krystyna Stachowska, wiceprezydent miasta, przypomniała, że dotychczasowe wspólne prowadzenie Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej, która posiada już 19 filii i zbliża się do miliona wypożyczeń rocznie, stanowi solidną podstawę dla realizacji nowej inwestycji. Dzięki zdobytemu doświadczeniu „Biblioteka Nowa” stanie się nowoczesnym centrum kulturalnym dla wszystkich mieszkańców regionu.
Nowa biblioteka będzie pełnić rolę miejskiego salonu — otwartej, zadaszonej przestrzeni publicznej, wolnej od komercyjnego charakteru galerii handlowych. Część eventowa, według założeń, pomieści nawet dwa tysiące osób, co uczyni ją idealnym miejscem na duże wydarzenia kulturalne i społeczne.
W budynku o planowanej powierzchni około 20 tysięcy metrów kwadratowych znajdą się między innymi: strefy dla dzieci, młodzieży i dorosłych, przestrzeń kreatywna przeznaczona na warsztaty, wielofunkcyjna sala na wydarzenia kulturalne, a także kameralne przestrzenie na spotkania autorskie i dyskusje literackie. Nie zabraknie również zaplecza dla pracowników biblioteki, a w części eventowej przewidziano dużą salę wielofunkcyjną z pełnym zapleczem technicznym, reżyserką, zespołem sal konferencyjnych, przestrzenią muzyczną i salami prób.
Jak podkreśliła Małgorzata Jarosińska-Jedynak z Zarządu Województwa Podkarpackiego, biblioteka będzie dostępna dla mieszkańców przez siedem dni w tygodniu, oferując różnorodne doświadczenia artystyczne i literackie. Koszt inwestycji szacowany jest na około 450 milionów złotych, a przygotowanie samego konkursu pochłonęło blisko 370 tysięcy złotych, które pokryły solidarnie samorządy miasta i województwa.
Planowane jest pozyskanie finansowania z funduszy unijnych w ramach Polityki Spójności po 2027 roku. Projekt ma szansę stać się jednym z kluczowych przedsięwzięć finansowanych ze środków programu regionalnego lub krajowego, przy współudziale samorządu województwa podkarpackiego oraz miasta Rzeszowa.
Konkurs architektoniczny, organizowany przez rzeszowski oddział Stowarzyszenia Architektów Polskich, będzie przebiegał w kilku etapach. Do końca maja 2025 roku zakończy się etap kwalifikacyjny, po którym nastąpi właściwy etap konkursowy, wyłaniający najlepszy projekt dla „Biblioteki Nowej”. Ogłoszenie wyników planowane jest na przełom września i października 2025 roku.
