85 lat temu, w okupowanej Polsce, powstało Polskie Państwo Podziemne – wyjątkowy fenomen wojenny i historyczny. W Rzeszowie również zorganizowano uroczystości z okazji tej rocznicy. Wojewódzkie obchody miały miejsce przed Pomnikiem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej podokręgu „Rzeszów”.
Dowódca podkarpackich Wojsk Obrony Terytorialnej przypomniał, że rocznica ta jest jednocześnie Świętem Wojsk Obrony Terytorialnej, które kontynuują tradycje Armii Krajowej.
Uroczystości poprzedziła msza święta w kościele pw. Świętego Krzyża. Następnie uczestnicy przeszli pod pomnik Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej podokręgu „Rzeszów”. Tam odegrano hymn państwowy, wygłoszono okolicznościowe przemówienia, odczytano apel pamięci oraz oddano salwę honorową.
Słowa do organizatorów rocznicy i jej uczestników skierował Władysław Ortyl, Marszałek województwa podkarpackiego. W liście, który odczytał wicemarszałek Karol Ożóg przekazał m.in.:
„W tym podniosłym dniu pamiętamy, że wrzesień jest miesiącem szczególnym, a dziedzictwo II wojny światowej zmusza do refleksji, zwłaszcza w obliczu niepewnej sytuacji międzynarodowej. Dzisiaj oddajemy hołd wszystkim, którzy nie poddali się agresji okupantów i w niebezpiecznych warunkach konspiracyjnych dbali o polskość, tożsamość narodową oraz przyszłość, myśląc także o odbudowie naszego kraju po wojnie”.
27 września obchodzimy święto państwowe, dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowione uchwałą Sejmu RP 11 września 1998 roku. Polskie Państwo Podziemne powstało w odpowiedzi na agresję hitlerowskich Niemiec, 1 września 1939 roku, a jego fundamenty ustanowiono w Warszawie w nocy z 26 na 27 września 1939 roku. Składało się ono z tajnych struktur cywilnych i wojskowych, które szybko podporządkowano rządowi RP na uchodźstwie. W oblężonej Warszawie generał Michał Tokarzewski-Karaszewicz wraz z grupą oficerów powołał Służbę Zwycięstwu Polski, konspiracyjną organizację wojskową mającą kontynuować walkę z okupantami. 4 grudnia 1939 roku premier rządu RP na uchodźstwie gen. Władysław Sikorski przekształcił ją w Związek Walki Zbrojnej, a 14 lutego 1942 roku przekształcił ZWZ w Armię Krajową.
Najważniejszym celem AK była walka z Niemcami oraz przygotowanie kadr i formowanie jednostek wojskowych w celu wywołania powstania przeciwko okupantowi. Po wojnie tajne struktury podporządkowane rządowi emigracyjnemu nazwano Polskim Państwem Podziemnym, które było unikalnym zjawiskiem – w żadnym okupowanym kraju, ani przedtem, ani potem, nie stworzono takich struktur.
