Już po raz piętnasty w Rzeszowie odbyły się uroczystości z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. 27 stycznia obchodzono 78. rocznicę wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.
Uroczystości rozpoczęły się modlitwą na cmentarzu żydowskim w Rzeszowie, którą poprowadził Rabin Yehoshua Ellis z Warszawy w obecności potomków byłych żydowskich mieszkańców z terenu Podkarpacia. Na cmentarzu złożono kwiaty i zapalono światło pamięci ku czci pomordowanych Żydów.
Cmentarz żydowski w Rzeszowie powstał w 1849 roku, jednak w trakcie II wojny światowej został doszczętnie zdewastowany. Znajdują się tam nieliczne macewy oraz obelisk na grobie Żydów pomordowanych podczas Holokaustu, ufundowany w 1947 roku przez ocalonych rzeszowskich Żydów.
Na terenie Placu Ofiar Getta, przy monumencie upamiętniającym stary XVII-wieczny cmentarz żydowski, oddano hołd wywiezionym i straconym ofiarom holokaustu z Rzeszowa i okolic. Na monumencie widnieje tablica pamiątkowa z inskrypcją mówiącą o tym, że w lecie 1942 roku zgromadzono w tym miejscu Żydów przed wywiezieniem ich do obozów zagłady.
Ta tragedia, która miała miejsce podczas II wojny światowej nigdy nie powinna była się wydarzyć. Naziści opętani zbrodniczą ideologią mordowali z zimną krwią, nie oszczędzając dzieci, kobiet i osób starszych. Pamięć o Ofiarach Holokaustu jest świadectwem tamtych lat, ale i lekcją dla kolejnych pokoleń. Wierzymy, że taka tragedia nie powtórzy się już nigdy
Stanisław Kruczek, członek zarządu Województwa Podkarpackiego
W ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci Ofiar Holokaustu, rzeszowskie Stowarzyszenie Rajsze, które dba o pamięć o Żydach mieszkających w przeszłości w Rzeszowie zorganizowało dwa wydarzenia upamiętniające. W sobotni wieczór 28 stycznia o godzinie 18:00 w budynku Biura Wystaw Artystycznych, które znajduje się w dawnej Synagodze Nowomiejskiej, został zaprezentowany wykład Karoliny Ożóg pod tytułem „Tu się modlili, tu się spotykali. Synagoga jako miejsce modlitwy i centrum życia społecznego„.
W trakcie sobotniego spotkania można było wysłuchać wyjątkowej opowieści o rzeszowskich synagogach. Dzięki archiwalnym zdjęciom zgromadzeni poznali wnętrze miejsca, w którym dawniej znajdowała się Synagoga Nowomiejska. Muzeum Okręgowe w Rzeszowie udostępniło wystawę „Ślady przeszłości – fotografie Żydów rzeszowskich z końca XIX i początków XX wieku”.
W niedzielę 29 stycznia w samo południe spod Kamienia Pamięci na placu Ofiar Getta wyruszył spacer poprowadzony przez Martę Wójcik. „Tu mieszkali. Spacer ku pamięci mieszkańców Rzeszowa zamordowanych podczas holokaustu”. Był drugim z wydarzeń, które Stowarzyszenie Rajsze przygotowało z okazji Obchodów Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu.
Śladami żydowskich rodzin Osterów, Koretzów, Birmannów, Karpfów, Kohenów, Wangów, Dinerów, Zweigów. Przed drugą wojną światową wszyscy mieszkali w Rzeszowie. Tutaj prowadzili swoje firmy, sklepy, uczyli się, byli szczęśliwi. Mówiąc o ofiarach holokaustu często operuje się liczbami, co sprawia, że ofiary te pozostają bezimienne.
Podczas spaceru wspominano konkretne rodziny, wymieniono ich członków z imienia i nazwiska, a także odwiedzono miejsca, w których mieszkali. Są to miejsca, które współcześni Rzeszowianie znają z codziennych wędrówek po mieście. Taki sposób upamiętnienia pozwolił pokazać, że ofiary – ludzie, nie liczby – byli zwykłymi ludźmi, mieszkającymi w Rzeszowie po sąsiedzku.
