czwartek, 28 marca, 2024
spot_img
+

    Jak rzeszowianie świętują 669. rocznicę lokacji miasta?

    Polecamy

    Patrycja Pelczar Reszko
    Patrycja Pelczar Reszkohttps://www.kurierrzeszowski.pl
    Redaktor / Dziennikarz - Kurier Rzeszowski - portal, gazeta, TVi
    - Reklama -

    Dzisiaj, 19 stycznia 2023 roku obchodzimy 669. rocznicę lokacji miasta Rzeszowa. Z tej okazji zorganizowano wiele wydarzeń w stolicy Podkarpacia, na przykład koncerty w Filharmonii. Co rzeszowianie powinni wiedzieć o historii swojego miasta i czy planują uczcić ten dzień? Jak powstało miasto Rzeszów i co warto byłoby wiedzieć o jego historii?

    W 669. rocznicę lokacji miasta Rzeszowa o godzinie 18.00 w Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie zaplanowane są uroczystości związane z tak ważną rocznicą dla mieszkańców miasta, dla obywateli kilku pokoleń. Podczas gali ma także zostać przedstawiony zarys historii Rzeszowa.

    W programie zaplanowano także ceremonię nadania tytułów: Honorowy Obywatel Miasta Rzeszowa oraz Zasłużony dla Miasta Rzeszowa. Nieodłącznym elementem imprezy będzie koncert L.U.C&Rebel Babel Film Orchestra z udziałem autorki radiowych hitów Bovskiej oraz wokalistki Dagny Mikoś.

    W Wikipedii o współczesnym Rzeszowie możemy przeczytać, że: „Rzeszów to miasto na prawach powiatu w południowo-wschodniej Polsce, stolica województwa podkarpackiego i ośrodek aglomeracji rzeszowskiej. W dniu 31 grudnia 2021 roku Rzeszów zamieszkiwało 198 609 osób. To oznacza, że jest on piętnastym miastem Polski pod względem liczby ludności.

    Z pewnością dynamiczny rozwój miasta w ostatnich latach, a także sąsiedztwo Rzeszowa z Ukrainy i sytuacja tego państwa związana z wojną miały wpływ, że Rzeszów sukcesywnie powiększa się jeśli chodzi o liczbę mieszkańców.

    Warto wspomnieć, że 22 maja 2022 roku, prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski przyznał Rzeszowowi jako pierwszemu ustanowioną tym samym dekretem odznakę Miasta-ratownika.

    W mieście znajdują się dwie duże uczelnie państwowe – Uniwersytet Rzeszowski i Politechnika Rzeszowska oraz kilka niepublicznych, między innymi Wyższa Szkoła Inżynieryjno-Ekonomiczna, WSPiA Rzeszowska Szkoła Wyższa, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania oraz Wyższe Seminarium Duchowne.

    Do infrastruktury Rzeszowa należy międzynarodowy port lotniczy w Jasionce. W jego bezpośrednim sąsiedztwie zlokalizowany jest Podkarpacki Park Naukowo-Technologiczny Aeropolis, skupiający przemysł wysokiej technologii.

    Rzeszów jest dynamicznie rozwijającym się ośrodkiem miejskim. Dużą rolę w mieście odgrywa przemysł (lotniczy, informatyczny, elektroniczny, farmaceutyczny, spożywczy, gospodarstwa domowego) oraz handel. Powstają nowe inwestycje: głównie mieszkaniowe, ale również usługowo-handlowe, drogowe, przemysłowe i biurowe – w tym o standardzie „A”.

    W mieście działają trzy konsulaty honorowe: Niemiec, Słowacji i Ukrainy. Rzeszów jest członkiem Unii Metropolii Polskich oraz Stowarzyszenia Eurocities zrzeszającego miasta europejskie.

    Jak powstawało miasto Rzeszów na tle historycznym?

    Rzeszów otrzymał status miasta na prawie magdeburskim z nadania króla Kazimierza Wielkiego 19 stycznia 1354. Od tego czasu był Rzeszów formalnie do 1845 miastem prywatnym i rezydencją magnacką. Pierwszym właścicielem miasta był rycerz Jan Pakosławic ze Strożysk, którego wspomniany przywilej Kazimierza Wielkiego upoważnił do nowej lokacji przestrzennej na południe od pierwotnej osady (dziś os. Staromieście).

    W 1633 roku Rzeszów uzyskał prawo składu. Miasto leżało pierwotnie na zachodnich rubieżach Rusi Czerwonej, przyłączonej do Polski w rezultacie wypraw Kazimierza Wielkiego, zaś administracyjnie w okresie staropolskim na obszarze ziemi przemyskiej województwa ruskiego, blisko granic z ziemią sanocką i z województwem sandomierskim.

    Po I rozbiorze Polski w 1772 Rzeszów wszedł w skład monarchii austriackiej, a w 1782 został stolicą cyrkułu (początkowo na krótko – pilźnieńskiego, a następnie rzeszowskiego).

    Od 1869 Rzeszów funkcjonował w obrębie autonomicznej Galicji. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku znalazł się w województwie lwowskim. Po zajęciu przez wojska sowieckie w 1944 roku Rzeszów został desygnowany na siedzibę władz wojewódzkich; od roku 1945 do 1998 był stolicą województwa rzeszowskiego, a od 1 stycznia 1999 jest stolicą województwa podkarpackiego.

    Skąd pochodzi nazwa miasta Rzeszowa?

    Pochodzenie nazwy Rzeszowa jest tłumaczone trojako. Pierwsza, dyskusyjna teoria, podawana przez ks. Wojciecha Michnę (1820-1893), wywodzi ją od hipotetycznej niemieckiej formy *Reich(s)hoff (‘dwór pański’) na określenie miasta założonego rzekomo przez niemieckich kolonistów.

    Etymologia ta, oparta na bezpodstawnym twierdzeniu o niemieckim wpływie prawno-osadniczym na Rusi Czerwonej przed jej podbojem przez Kazimierza Wielkiego, budziła już przed I wojną światową spore zastrzeżenia, które nasiliły się po II wojnie światowej z uwagi na jej wykorzystanie w polityce kolonizacyjnej III Rzeszy.

    W 1941 r. okupacyjne władze Generalnego Gubernatorstwa wprowadziły bowiem urzędową nazwę Reichshof, powołując się na prace ks. Michny i Kurta Lücka.

    Stanisław Rospond zwrócił uwagę, że forma Reichshoff lub podobna niepoparta jest zapisami, zaś sam model przekształcenia tej nazwy w formę Rzeszów nie jest spotykany w polszczyźnie (niemieckie reich- przyswajane było jako rych-).

    Przede wszystkim jednak wczesna niemiecka postać nazwy Rzeszów jest poświadczona w 1410 i 1438 jako Resche, co należy uznać za formę wtórną wobec średniowiecznych nazw polskiej (Rzeszów) i ruskiej (Rieszew lub Riesziw).

    - REKLAMA -
    - Reklama -

    Więcej artykułów

    - REKLAMA -

    Najnowsze artykuły

    - REKLAMA -
    WP Twitter Auto Publish Powered By : XYZScripts.com