W przeddzień rocznicy stanu wojennego, w Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, odbył się V Kongres Osób Represjonowanych, Działaczy Solidarności i Kombatantów.
Uroczystości zostały zorganizowane przez Wojewodę Podkarpackiego, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie oraz Region Rzeszowski NSZZ „Solidarność”, przy wsparciu Oddziału Podkarpackiego Stowarzyszenia Odra – Niemen.
Organizatorzy w tym roku w sposób szczególny pragnęli podkreślić wywalczoną przez Polaków wolność w kontekście 41. rocznicy bezprawnego wprowadzenia stanu wojennego w Polsce i 42. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność”, pamiętając o polskich Bohaterach tamtego czasu i tragicznych wydarzeniach grudnia 1981 roku.
Kontynuowanie tej wyjątkowej formuły spotkania to okazja do uhonorowania wszystkich, którzy włączyli się w sposób szczególny w trudną drogę tworzenia niezawisłej Rzeczypospolitej.
Założeniem Kongresu było wzmocnienie poczucia wspólnoty obywatelskiej i zwiększenie świadomości Polaków na temat wydarzeń związanych z odzyskaniem i odbudową niezależnej państwowości polskiej.
Wydarzenie stanowiło również promocję narodowych wartości takich jak: wolność, solidarność, poszanowanie godności i praw człowieka. W ten sposób podkreślony został wysiłek wszystkich pokoleń Polaków prowadzący do odzyskania i utrzymania współczesnej niepodległości.
Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w intencji Ojczyzny, Ofiar Stanu Wojennego, Represjonowanych, Działaczy Solidarności i Kombatantów, która odbyła się w Kościele św. Wojciecha i Stanisława w Rzeszowie. Następnie uczestnicy zgromadzili się w sali koncertowej Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie.
Bardzo się cieszę, że po raz kolejny przyjęli Państwo zaproszenie na wyjątkowe spotkanie w gronie Kombatantów, Działaczy Solidarności i Osób Represjonowanych. Niestety z każdym rokiem jest nas coraz mniej, odchodzą od nas bohaterowie naszej wolności, ludzie, którzy w godzinie próby zachowali się jak trzeba, którzy potrafili wybrać między dobrem a złem, wolnością a zniewoleniem. Cieszy nas niezwykle tak liczna obecność młodych ludzi. To pewnego rodzaju gwarancja, że ideały Solidarności oraz przesłanie o tym, że światełko wolności musi być niezmiennie podtrzymywane i ochraniane – będą przekazane w przyszłość. O to Państwo walczyliście
– powiedziała wojewoda podkarpacki Ewa Leniart.
Zgromadzonych powitał również dyrektor Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Rzeszowie dr hab. Dariusz Iwaneczko, który podkreślał, że dzisiejsze wydarzenie jest bezprecedensowe i niezwykle ważne dla poszanowania historii, budowy pamięci i tożsamości naszego narodu.
Głos zabrał także Roman Jakim, przewodniczący Zarządu Regionu Rzeszowskiego NSZZ „Solidarność”, który zwrócił się również do młodego pokolenia:
Poprzez dzisiejszą uroczystość chcemy wyrazić wdzięczność i uznanie dla osób wielkiego ducha – Osób Represjonowanych, Działaczy Solidarności i Kombatantów, za ich odwagę i determinację. Odzyskanie niepodległości było możliwe dzięki walce, którą podjęliście wtedy. To wy tworzyliście historię, która wciąż wydaje się zbyt mało pielęgnowana. Pamiętajcie o tych, którzy siedzą obok was, niech ich szlachetne postawy będą dla was wzorem. Musicie być odważnymi strażnikami pamięci
Wydarzenie było okazją do wręczenia odznaczeń państwowych przyznanych postanowieniem Prezydenta RP. Osoby zasłużone dla Niepodległej otrzymały Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości.
Uczestnicy Kongresu wysłuchali wykładu Artura Brożyniaka z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Rzeszowie pt. „Działalność wydawnicza opozycji w Polsce w latach 70. i 80. Zapoznali się również z „żywą lekcją historii”, powstałą w ramach projektu realizowanego przez Stowarzyszenie Odra – Niemen, Oddział Podkarpacki.
Goście mieli również okazję obejrzeć wystawę pt. ”Papierowa rewolucja. Prasa bezdebitowa w PRL” przygotowaną przez Oddział IPN w Szczecinie. Ekspozycja ” powstała w ramach obchodów Roku Kultury Niezależnej. Celem wystawy jest ukazanie masowości działalności wydawniczej opozycji w Polsce, szczególnie w latach 70. i 80. i ukazanie procesu „odkłamywania” rzeczywistości PRL, jakiej podjął się opozycyjny ruch wydawniczy.
Całość uświetnił koncert poezji antykomunistycznej i patriotycznej w wykonaniu Alka Berkowicza z Zespołem.
