Dokładnie 13 czerwca, 1872 roku urodził się w okolicach Lwowa, polski geniusz – Jan Szczepanik – wynalazca między innymi kamizelki kuloodpornej, barwnej fotografii, czy unowocześnionego systemu tkactwa oraz techniki filmowej, a także przemysłu włókienniczego. Zwany polskim Edisonem, prekursor wielu wynalazków, bez których dzisiaj ciężko byłoby nam funkcjonować.
Przez część swojego życia mieszkał w Krakowie, w województwie Małopolskim, ale jego większość spędził na Podkarpaciu. Został pochowany, w 1926 roku, na Starym Cmentarzu w Tarnowie. Jest to ważna postać, która zasłynęła stworzeniem wielu wynalazków nie tylko dla Polski, ale też dla całego świata. Co ciekawe, Jan Szczepanik był samoukiem. Opisany w dwóch artykułach Marka Twaina, nazwany został Leonardo Da Vinci z Galicji. Co dokładnie wynalazł? Jak przyczynił się do rozwoju nowoczesnej technologii i które wynalazki przyniosły mu największy rozgłos, również poza granicami naszego kraju?
Jak dokładnie wyglądała jego biografia?
Urodził się dokładnie w Rudnikach Lackich koło Mościsk, niedaleko Lwowa, dokładnie 150 lat temu. Jego rodzice byli rolnikami i mieszkali niedaleko Krosna na Podkarpaciu. Tam też się wychowywał, dokładnie u swojego wujostwa. Uczęszczał tam też do pojezuickiej szkoły ludowej w latach 1878–1885. Dalej uczył się w gimnazjum, w Jaśle, oraz w seminarium nauczycielskim w Krakowie. Zdał maturę w 1892 roku, a później został nauczycielem w niewielkiej miejscowości, niedaleko Jasła, w Bączalu Dolnym. Jako nauczyciel, pracował także w innych podkrośnieńskich wsiach – w Korczynie czy Luboczy.
Stamtąd też przeniósł się do Krakowa, gdzie zatrudnił się w „Magazynie aparatów fotograficznych” Ludwika Kleinberga. Podczas tamtejszej pracy poznał dokładnie, jak działa aparat oraz przybory fotograficzne. Już wtedy, dokonywał niezwykłych wynalazków w tej dziedzinie i w Wiedniu, w 1898 roku założono specjalne towarzystwo, Societe des Inventions Jan Szczepanik et Cie”, które bazowało na wynalazkach Szczepanika, produkując nowocześniejsze technologie związane z fotografią. Podobne oddziały znalazły się również w Berlinie oraz w Dreźnie.
W 1900 roku odbył 3-letnią służbę wojskową w Przemyślu oraz w Sanoku. Poznał tam też swoją żonę – Marię Hiacyntę Wandę Dzikowską. Mieszkali przez pewien czas w Wiedniu, skąd przeprowadzili się na stałe do Tarnowa. Ten polski wynalazca doczekał się piątki dzieci – Andrzeja, Zbigniewa, Bogdana, Bogusława oraz Marii, a także wnuków. Umarł dokładnie 18 kwietnia 1926 r. w Tarnowie.
Wynalazki, z których najbardziej zasłynął
Jan Szczepanik, jeszcze podczas pobytu w Korczynie interesował się bardzo tkactwem. Wynalazł różne nowe techniki barwnego tkactwa, które w znacznym stopniu uprościły i skróciły proces produkcji tkanin. Jego metoda została zaczerpnięta i to na niej chętnie w tamtym czasie wzorowały się koncerny z Niemiec, Anglii, Austrii oraz ze Stanów Zjednoczonych.
Oprócz tego, Jan Szczepanik wymyślił telektroskop, którego odpowiednikiem jest współczesna telewizja. Wymyślił bowiem urządzenie do przesyłania ruchomego obrazu kolorowego razem z dźwiękiem, co na tamte czasy było sporym osiągnięciem.
Uprościł znacznie wytwarzanie nowych tkanin, dzięki nowatorskiemu, fotograficznemu kopiowaniu wzorów podczas ich produkcji. Ponadto, przyczynił się do ubarwienia filmu, oraz kolorowej fotografii. Skonstruował również telefot, który miał przenosić obraz graficzny na odległość. Został prekursorem kamizelki kuloodpornej.
Obecnie, funkcjonuje Fundacja im. Jana Szczepanika, w Tarnowie. Poza tym Jan Szczepanik jest patronem wielu szkół, szczególnie położnych na Podkarpaciu. W 2013 roku nakręcono o nim film pt. Galicyjski Geniusz. W Warszawie jedna z ulic została podpisana jego nazwiskiem, również w tym mieście otwarto wystawę pod jego adresem. W 2011 z kolei, wydano znaczek pocztowy z jego podobizną
