Szacunek do dziedzictwa kresów połączony z szeroko zakrojoną promocją kultury i tradycji charakterystycznych dla wschodnich ziem II Rzeczpospolitej – tak pokrótce można opisać Festiwal Dziedzictwa Kresów, który przez dwa tygodnie rozbrzmiewał na Roztoczu. O tym jak wyglądał i czy odniósł sukces można było usłyszeć dziś podczas briefingu prasowego w urzędzie marszałkowskim.
W dzisiejszym spotkaniu wzięli udział: marszałek Władysław Ortyl, wójt gminy Lubaczów Wiesław Kapel oraz Jacek Magdoń, przedstawiciel IPN w Rzeszowie, Radny Województwa Podkarpackiego.
Marszałek Władysław Ortyl nie krył zadowolenia z faktu rozwoju festiwalu i podkreślał, że festiwal pełni ważną funkcje promującą Podkarpacie.
Festiwal Dziedzictwa Kresów już na stałe wpisał się w kalendarz wydarzeń kulturalnych województwa podkarpackiego. Jego celem jest wyjście poza Lubaczów, poza województwo podkarpackie i myślę, że ten cel jest z powodzeniem realizowany. Wiele wydarzeń organizowanych w czasie tego festiwalu pokazuje nie tylko bogactwo kulinarne, bogactwo tradycji, ale też spuściznę historyczną. Nie brakuje przy tym wspaniałych koncertów i atrakcji. Należy wspomnieć także o dwóch muralach, które przedstawiały dziedzictwo związane z kresami, jak mural w Dubiecku pokazujący Szymona Mohorta, czy mural przedstawiający 39. Pułk Piechoty Strzelców Lwowskich. To wszystko ma wymiar integracyjny i pokazuje, że festiwal składa się z wielu różnorodnych elementów. Dołączają do niego instytucji, jak chociażby Instytut Pamięci Narodowej, z wystawą – „Gorzki pokój”. Udało nam się uruchomić także portal poświęcony dziedzictwu kresów dawnej Rzeczypospolitej, który wnosi nową jakość w przestrzeń związaną z dziedzictwem kresów dawnej RP.
– mówił marszałek.
Wiesław Kapel, wójt gminy Lubaczów opowiadał o bogatym programie festiwalu oraz o tym, jak ważne jest przebicie się z ofertą kulturalną do mieszkańców województwa i nie tylko. Wiesław Kapel odniósł się także do konieczności uruchomienia kontaktów międzynarodowych, które mogłyby się przysłużyć jeszcze lepszej promocji Roztocza.
Podstawowym celem festiwalu jest propagowanie dziedzictwa kresów. Staramy się to robić poprzez organizację różnych wydarzeń, programowych spotkań i propozycji, które są ciekawe z punktu widzenia gości festiwalowych i turystów. Stąd też przez dwa tygodnie trwania festiwalu ten szeroki wachlarz wydarzeń cieszył się bardzo dużą popularnością. W festiwalu uczestniczyli nie tylko mieszkańcy ziemi lubaczowskiej, ale także mieszkańcy z całego regionu, Polski, a także spoza kraju.
– mówił wójt.
Jacek Magdoń, przedstawiciel IPN w Rzeszowie, Radny Województwa Podkarpackiego zapraszał do obejrzenia wystawy pt. „Gorzki pokój”, która stanęła w Ogrodach Bernardyńskich w Rzeszowie, a która nawiązuje do spojrzenia na Traktat Ryski z punktu widzenia mieszkańców dawnych kresów.
Ta wystawa mówi o akcie dyplomatycznym, jakim był Traktat Ryski – najważniejszy trakt pokojowy podpisany w XX wieku przez Polskę. Traktat ten kończył wojnę polsko-bolszewicką. Zakończenie wojny było jednym z priorytetów państwa polskiego u zarania niepodległości i o ten pokój wołał cały naród. Ten tytuł – „Gorzki pokój” oddaje odczucia tych wszystkich mieszkańców kresów wschodnich, którzy nie byli z niego zadowoleni. Wiemy, że na Wschodzie, po stronie sowieckiej zostało ponad milion Polaków wielu Białorusinów i Ukraińców. Stąd ta wystawa reprezentuje nie tylko polski punkt widzenia, ale można powiedzieć, że w znacznej mierze – kresowy punkt widzenia.
– mówił.
W tegorocznej edycji festiwalu nie zabrakło też nowych inicjatyw, jak chociażby „Kresy najbliższe”, czyli projekt popularno-naukowy, który odnosi się bezpośrednio do ziem położonych tuż za polską granicą – które stanowiły część Rzeczpospolitej. Dzięki niej udało się już odrestaurować chociażby dom Jana III Sobieskiego na rynku w Niemirowie, a także odbudować pomnik króla w Łazienkach Niemirowskich. Festiwal to także ciekawe propozycje muzyczne, jak: koncert muzyki poważnej, czy koncerty, które miały miejsce między innymi w Przemyślu, Krasiczynie, Narolu, czy Dubiecku. Odbył się także kultowy już „Konkurs kresowego jadła”, który zgromadził blisko 50 różnych podmiotów, w tym Kół Gospodyń Wiejskich i stowarzyszeń, które rywalizowały w najlepszej potrawie przygotowywanej na bazie starych receptur wywodzących się z kuchni kresowej.
