Jak w tym roku podczas trudnej sytuacji pandemicznej obrazuje się rynek pracy oraz kwestia zwolnień na Podkarpaciu? Wojewódzki Urząd Pracy podał informacje podsumowujące 2020 rok.
Według informacji podanych przez WUP mimo sytuacji pandemicznej rok 2020 był umiarkowanie udany. Do ograniczenia wzrostu bezrobocia przyczyniły się kolejne tarcze antykryzysowe. Pomoc rządu podtrzymała funkcjonowanie wielu małych i średnich firm, o czym informowali sami zainteresowani. Środki te często przyczyniały się do wzmocnienia korzystnych trendów i ograniczenia zwolnień.
Na Podkarpaciu w końcu listopada 2020 roku zarejestrowanych było 85,6 tys. bezrobotnych. W porównaniu do października br. (84,8 tys. osób) liczba bezrobotnych wzrosła o ok. 0,8 tys. osób. Stopa bezrobocia w końcu listopada 2020 roku wyniosła tyle samo, co na koniec października 2020 roku – tj. 8,9 proc. (zmiana 0,0 pkt. proc.).
Zjawisko pandemii warunkuje trudną sytuację na rynku pracy, niemniej jednak pozostaje ona ograniczana przez adekwatne środki zaradcze. Okresowy wzrost stopy bezrobocia wynika również poza negatywnym wpływem Covid-19, ze zjawiska sezonowości. Zima ogranicza popyt na pracę w niektórych segmentach rynku. Liczba bezrobotnych na Podkarpaciu według stanu na 30 XI 2020 roku wyniosła 85,6 tys. osób, co stanowiło ok. 6,6 % mieszkańców województwa w wieku produkcyjnym 18 – 60(65) lat. Jest to również o 12,6 tys. osób więcej niż w analogicznym okresie 2019 roku
– mówi Tomasz Czop, dyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Rzeszowie.
Problemem, który należy wymienić, jest mimo wszystko wysokie realne bezrobocie i znaczny spadek ilości ofert pracy dostępnych na rynku. Niestety przeszkodą w zdobyciu zatrudnienia są często nieaktualne kwalifikacje zawodowe, dotyczące zarówno tzw. osób biernych zawodowo jak i w ogóle pozostających bez stałego zatrudnienia. Trudna sytuacja jest wśród osób w wieku produkcyjnym, gdzie wg wskaźnika zatrudnienia – nie pracuje 30,4 %.
W okresie od stycznia do listopada 2020 roku pracodawcy zgłosili do podkarpackich powiatowych urzędów pracy 34, 8 tys. ofert pracy (w analogicznym okresie ub.r. 51,9 tys. ofert). Odnotowano więc spadek o 17,1 tys. ofert pracy. Poziom liczbowy w 2020 roku był od stycznia do sierpnia znacznie niższy jak w analogicznym okresie 2019 roku. Dopiero we wrześniu 2020 roku (4,8 tys. ofert) odnotowano większą o 212 liczbę ofert pracy niż we wrześniu 2019 roku (4,6 tys. ofert). Średnio w okresie 11 miesięcy 2020 roku odnotowano 3,2 tys. ofert, a w okresie 11 miesięcy 2019 roku średnio 4,7 tys. ofert pracy.
W nadchodzącym 2021 roku będziemy starali się utrwalać pozytywne zmiany zachodzące na rynku pracy w kierunku przeciwdziałania likwidacji firm, również w zakresie innowacyjnych rozwiązań. W połączeniu ze skutecznym niwelowaniem różnorodnych barier systemowych, istniejących na rynku pracy w uzyskaniu jak najbardziej trwałego zatrudnienia, zarówno stopień wdrożenia nowych technologii jak i wzrost potencjału osób pracujących – ich wiedzy, umiejętności i kwalifikacji, będzie definiował ten trudny rynek pracy w nadchodzącym Nowym 2021 Roku
– dodaje dyrektor rzeszowskiego urzędu.
WUP zamierza wspierać przyszłych pracowników z wykorzystaniem nowych metod komunikacji, a potem poprzez wspieranie ich kreatywności, w postaci zakładania nowych form działalności gospodarczej i promowania zarówno sprawdzonych jak i niezbędnych w nadchodzącym 2021 roku rozwiązań.
Będziemy wpływać pozytywnie na wzrost kwalifikacji zawodowych w zakresie zarówno możliwości nabywania nowych uprawnień jak i praktycznych umiejętności zawodowych, ponieważ to pracownik, który posiada kwalifikacje odpowiadające aktualnej sytuacji na rynku i spełnia wymagania pracodawcy – przyczynia się do niwelowania barier i przeciwdziała negatywnym zjawiskom. Podnoszenie konkurencyjności Podkarpacia dobrze prognozuje dla jego mieszkańców, wzmacniając jednocześnie województwo na gospodarczej mapie Polski
– mówi Tomasz Czop, dyrektor WUP.
Od 1 stycznia do 23 grudnia 2020 roku podkarpaccy pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy zamiar zwolnienia 3 416 pracowników (liczba skorygowana o zgłoszenia wycofane). Do dnia 30 listopada 2020 roku wręczono wypowiedzenia 2 665 pracownikom, co stanowiło 78,0 proc. wszystkich zgłoszeń.
| m-ce 2020 roku | liczba pracowników, którym wręczono wypowiedzenia |
| I | 12 |
| II | 201 |
| III | 94 |
| IV | 92 |
| V | 575 |
| VI | 256 |
| VII | 371 |
| VIII | 472 |
| IX | 278 |
| X | 40 |
| XI | 274 |
| 11 m-cy 2020 roku | 2 665 |
Wśród pracodawców zgłaszających do PUP zwolnienia najczęściej pojawiały się podmioty realizujące produkcję i usługi dla branży lotniczej, motoryzacyjnej i w zakresie obróbki metali czy produkcji maszyn i urządzeń. Zjawisko zwolnień grupowych nie przekroczyło według poszczególnych 11 miesięcy 2020 roku poziomu 575 osób w miesiącu, maksimum dotyczyło maja br. Od czerwca 2020 roku następuje normalizacja i spadek poziomu zgłoszeń odnotowanymi wahnięciami zarówno in plus, jak i in minus. Ograniczenia w przemieszczaniu się osób wraz z ogólnym spadkiem zamówień w branży motoryzacyjnej i w produkcji komponentów do samolotów, wpłynęły negatywnie na poziom zamówień i zatrudnienie w tych sektorach działalności.
SARS-CoV-2 nie dotyczył w takim zakresie jak się pierwotnie spodziewano budownictwa czy turystyki oraz sprzedaży produktów pierwszej potrzeby i żywnościowych.
Długofalowe skutki SARS-CoV-2 są trudne do przewidzenia. W nadchodzącym 2021 roku, pomimo trudniejszych warunków funkcjonowania, niektóre firmy będą musiały zareagować na spadek popytu dostosowaniem poziomu realizacji zamówień do nowych warunków rynku. Inni pracodawcy będą kooperować i pozyskiwać nowych kontrahentów zwiększając możliwości zbytu dla realizowanej u siebie produkcji. Będzie to dotyczyć tylko nielicznych branż np. zaawansowanych systemów sterowania, elektronicznych systemów synchronizacji, produkcji elementów dla wykończeniówki w budownictwie oraz zaawansowanej obróbki materiałów w produkcji high-tech. Z problemami mogą borykać się też działy automotive i lotnictwo.
Warto nadmienić na zakończenie, że niektórzy pracodawcy zdecydowali się na redukcję planowanych zwolnień (w całości lub części) o 1 362 miejsc pracy tj. o ok. 39,9 proc. ogółu zgłoszeń zwolnień.
Istotnym czynnikiem łagodzącym negatywne skutki pandemii są również poszczególne edycje rządowych Tarcz Antykryzysowych. Na Podkarpaciu w końcu listopada 2020 roku zarejestrowanych było 85,6 tys. bezrobotnych. W porównaniu do października br. (84,8 tys. osób) liczba bezrobotnych wzrosła o ok. 0,8 tys. osób. Stopa bezrobocia w końcu listopada 2020 roku wyniosła tyle samo, co na koniec października 2020 roku – tj. 8,9 proc. (zmiana 0,0 pkt. proc.).
W okresie pierwszych 11 miesięcy 2020 roku pracodawcy zgłosili do powiatowych urzędów pracy w województwie podkarpackim 34,8 tys. ofert pracy. W ramach interwencji funduszu pracy od początku 2020 roku przez powiatowe urzędy pracy skierowano na: staże – 5 778 osób bezrobotnych skorzystało z tej formy aktywizacji. W różnych typach zdalnych szkoleń uczestniczyło 730 osób bezrobotnych. Zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych podjęło 2 938 bezrobotnych, a w ramach robót publicznych – 1 596 bezrobotnych. Podjęło działalność gospodarczą 3 410 osób bezrobotnych (z tego subsydiowano z Funduszu Pracy – 1 416 podjęć pracy. W ramach tzw. niesubsydiowanych z Funduszu Pracy podjęć działalności gospodarczej wyrejestrowano 1 994 bezrobotnych). Z powodu refundacji pracodawcom kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy zatrudnienie uzyskało 1 582 osób. Warto dodać, że niesłabnącym zainteresowaniem cieszą się formy aktywizacji adresowane dla osób bezrobotnych w wieku do 30 roku życia. Są to następujące: bon szkoleniowy, z którego skorzystało 207 młodych bezrobotnych, bon stażowy – 10, bon zatrudnieniowy – 69, bon na zasiedlenie – 835 (łącznie z podjęciem działalności gospodarczej w ramach tego bonu). W ramach ww. interwencji aktywizowano przez PUP w okresie 11 miesięcy 2020 roku łącznie ok. 14,9 tys. osób bezrobotnych.
